Es la hora del alma en pena:

una bruja en la encrucijada,

con la oración excomulgada

le pide al muerto su cadena.

¡Es la hora del alma en pena!

Es la hora del lubricán:

acecha el mochuelo en el pino,

el bandolero en el camino,

y en el prostíbulo Satán.

¡Es la hora del lubricán!

(Es la hora de los enigmas, Ramón María del Valle–Inclán)

Ano do noso Señor de 1389.

A senda do río Arenteiro, Galicia, territorio da Coroa de Castela.

—Como dicides que se chama esa aldeíña, maese Lázaro? —preguntou o francés nun castelán torpe e aprendido a fume de carozo.

—Pazos de Arenteiro —contestou o xigante cun medio sorriso có que procuraba non burlarse abertamente dos seus pobres esforzos—. Veredes que non é só unha aldeíña, é un lugar de paso importante polo comercio do viño e pola peregrinación ao sepulcro do apóstolo Santiago. Chegaremos antes do lubricán…

—De que?

—O lubricán, a hora do lobo… O atardecer. Vós, coas vosas credenciais da Orde de Malta, non teredes problema en que vos presenten ao frade que vos digo, que nos seus tempos tamén foi Cabaleiro Hospitalario no Gran Mar e ben haberá de cumprir cos desexos do secretario do rei.

—Oh, perfecto! E haberá tempo para probar o viño de Ribeiro? Se ten tanta fama…

Observouno cunha mirada de incredulidade. Parecía mentira que a carta falase en termos tan urxentes e en cambio o seu portador se tomase todo con semellante  parsimonia. Pero, en realidade, iso non lle concernía a el.

Cousa de cada quen, díxose.

Xa aprendera a lección. Levaba o tempo suficiente naqueles camiños como para non aventurarse a facer preguntas incómodas. Estaba máis habituado a lidar coas maldades dos diaños burleiros e a evitar que os forasteiros acabasen metidos nalgún pozo ou de ortigas ata as orellas. Falar con persoas facíaselle raro e máis aínda cun nobre, que non podía traer nada bo.

Por iso limitouse a encollerse de ombreiros, e ese movemento deixou ver a  empuñadura con forma de serpe dunha daga que levaba gardada no cinto.

—Unha vez alí, poderedes facer o que vos praza, o meu señor barón De Montour. Eu só me dedico a levarvos. É para o que me pagou o secretario Costranno e non me meto en asuntos dos demais.

—Oh, pero poderiades ser o meu gran compañeiro de viaxe, tan pronto como ese frade me axude a librarme disto —respondeu alzando as mans e sacudindo o colar de ferro que lucía na garganta—. E, por certo, chamádeme Licaón. Hai moito que non respondo a outro nome salvo Licaón, o rei lobo, aquel que gobernou en Arcadia e a quen Zeus premiou co don da licantropía. Ah, non me vistes sentado sobre o meu trono en África, cando as mulleres se ofrecían a min por centos e devoraba a carne dos meus inimigos. Eu era o cazador supremo, o lobo das Montañas de Hajuzah, así que espero que me tratedes co debido respecto. Procurade non esquecelo.

Lázaro respirou fondo. Cazador supremo? Nese instante necesitou de toda a súa forza de vontade para non desenvaiñar a espada que pendía da súa cadeira esquerda e cortarlle a cabeza, só para demostrar o supremo que era. Un movemento rápido e fácil, apenas un suspiro. Pero non sería unha decisión razoable.

En lugar diso, simplemente suspirou e dixo:

—Como gustedes.

—Ah, de non ser por Costranno —seguiu falando sen freo—, aínda estaría libre o loup–garou, o demo da lúa chea. Pero ese maldito feiticeiro logrou poñerme este colar de submisión e acabou co meu reinado. Maldita sexa a súa sombra, pois agora teño que obedecelo en todos os seus caprichos.

O xigante tremeu ante esas palabras e aproveitou para persignarse. Detestaba a maneira en que o seu acompañante maldicía, non era algo razoable nunha terra tan antiga e chea de segredos. Tampouco Lázaro cumpría sempre cos seus deberes cristiáns, por suposto, pero aprendera a non provocar aos diaños porque si.

A viaxe continuou en silencio. Cada un sabía perfectamente cal era o seu lugar e non necesitaban explicalo. O francés, alto e espigado, coas carnes máis ben secas e o cabelo desaparecido por anos de decadencia no norte de África, cabalgaba uns pasos por detrás a lombos dunha mula barata que compraran en Ribadavia —e, pola forma en que se rascaba, parecía que non fora ese o único animal incluído no trato—. As súas roupas eran da mesma condición, pouco máis que una camisola pardenta mal rematada, unhas calzas grosas, unhas botas bastas e unha peliza de pel dalgún animal indefinido. Todo moi sucio e moi vello, o que realmente non casaba o máis mínimo coa imaxe dun Cabaleiro Hospitalario da Orde de San Xoán de Xerusalén. Ninguén se crería que o fora algunha vez, pero os tempos cambiaran para todos, máis aínda para un nobre que renegara da súa orixe e se entregara á barbarie en terras de infieis.

Moito máis propio de quen dicía ser, pero non máis limpo, parecía o xigante, quen, como guía de camiños por aquelas paraxes estrañas, vestía unha capa de la para evitar o frío, un coleto de coiro con faldróns para protexelo dos asaltos e un pequeno relicario de madeira colgado do pescozo que contiña un algodón mollado en aceite das lámpadas do sepulcro do apóstolo Santiago, o ideal para evitar que se lle cruzase algún aparecido. Ademais, era o único dos dous que levaba armas, por se nada diso bastaba.

O seu cabelo era negro e estaba enmarañado, sucio de roña igual que a súa barba dun mes, e a súa pel mostraba unha cor agrisada máis propia da pedra que da carne humana. Este feito, unido ao corpulento da súa figura, facíalle semellar unha mole tallada a partir da roca da montaña en lugar de nado do corpo dunha muller.

Os seus movementos demostraban que el si pertencía a aquel lugar. A forza do costume guiábao polo estreito carreiro flanqueado por unha alta parede de roca tapizada de verde, baixo unha espesa enramada que ocultaba o sol. Montaba con soltura sobre un cabalo áxil e estilizado que noutra época se chamara Buraq, antes de que o trouxesen de  Berbería e o bautizasen co nome de Mouro. Os dous cheiraban a cortello.

Poallaba como moitas tardes e, co suave discorrer das pingas, unha néboa fría brotaba do chan e calábaselles nos ósos a pesar das pezas de abrigo, polo que avanzaban encollidos sobre as súas cadeiras, en especial De Montour. En silencio, o francés  aterecía e aniñábase sobre si mesmo, coa mirada fixa no longo camiño que acompañaba ao río e na escura silueta que levaba diante.

O  alento de Satán, chamaban nas aldeas a aquela néboa. En verdade parecía enmeigada, coma se perseguise a ambos xinetes e gozase retorcéndose ao seu paso. As monturas dubidaban antes de avanzar. A marcha volveuse lenta e preguiceira. Lázaro pronunciou en baixo un esconxuro, unha de tantas fórmulas máxicas que coñecían as vellas do bosque e que lle permitían defenderse daquelas forzas malignas:

—Marcha, nebraceira,

do chao dá ribeira…

Marcha, nebraceira,

do chao dá ribeira…

O cabalo bufou para mostrar a súa desgana, pero o xigante non lle permitiu baixar o ritmo. Estaba a anoitecer, para a súa desgraza. Fixéraselles tarde e non conviña permanecer no bosque cando a escuridade se pechase por completo. A súa mellor oportunidade era chegar á aldea cando aínda quedaba luz natural, en lugar de ter que acampar naquela rexión salvaxe, expostos ás criaturas da noite, os bandidos, os peeiros de lobos e incluso o diaño Cuzo.

Todo era silencio e humidade naquelas terras. Uns tímidos raios de sol escorregábanse entre as follas das tupidas copas das árbores e nunca chegaban a quentar o ambiente. O chan e os troncos estaban invadidos polo musgo, a follaxe e o lodo, de modo que os cascos dos animais facían un ruído húmido a cada paso. A corrente baixaba lenta naquel tramo recto salpicado de pedras irregulares, entre muros de vexetación que parecían comerse o río. Todo o lugar  transmitía  salvaxismo, vida caótica que crecía en cada recuncho, cada charco, cada tronco caído. O verde e o marrón dominaban a vista cunha  exuberancia brutal, unha forza irresistible da natureza que tamén producía xentes brutais.

—De verdade credes que ese frade de aldea terá un remedio para min? —preguntou De Montour por sorpresa, cunha voz apagada—. Ás veces temo que será imposible.

Nese momento falara nun ton distinto, máis agudo e menos brutal, á vez que baixara os ombreiros e na súa mirada desaparecera a rabia para deixar espazo a unha breve ilusión. Era coma se dúas personalidades estivesen a loitar dentro daquel corpo e o que chamara o colar de submisión actuase de fronteira entre ambas.

—Non é un frade calquera —respondeu Lázaro con firmeza—, senón frei Marcos de Boborás, un dos maiores sabios da Inquisición española. Nas súas viaxes polo mundo logrou atopar o anel do rei Salomón, co que este controlaba unha lexión de diaños, de modo que, se alguén pode conxurar o mal que vos invade, é frei Marcos. Eu mesmo son proba do que é capaz.

—En serio? E que fixo por vós?

O xigante baixou a cabeza. Non lle era grato lembrar aqueles feitos.

—Atopoume vagando espido polas leiras de Ribadavia —dixo cunha voz grave—. Padecía un meigallo que me borrara a memoria e a daqueles que me coñeceron antes, polo que me convertín nun estraño para todos, aínda para min mesmo. Por sorte, frei Marcos é un saudador, un home santo que acaba cos males do corpo e da alma. Grazas a el puiden converterme nunha persoa nova e as xentes de Ribadavia acolléronme con alegría. Eles déronme o nome de Lázaro, pois en verdade resucitei.

O francés mirouno asombrado ao oír esas palabras.

—E ben que o agradecestes despois, non é certo? Contan que fostes como un anxo chegado do ceo para defender a vila do ataque dos ingleses¹. Os xudeus de Ribadavia foron quen me conduciron ata vós. Téñenvos en gran afecto polo moito que pelexastes, aínda que ao final perderan case todo.

—Foi o mínimo que podía facer por eles. Non serviu de gran cousa, despois de tanto esforzo, pero era a miña obriga.

—E nunca puidestes recuperar a memoria despois diso?

Volveu encollerse de ombreiros.

—Non, nin descubrín quen me enmeigara, pero estou contento con esta vida, que é como un agasallo para min. Teño o bosque, a montaña, un cabalo e unha espada. Os arrieiros contrátanme para guiar os seus cargamentos e eu deféndoos de canto ser, besta ou espírito hai no mundo. Que máis necesito para ser feliz?

—Oh, podo asegurarvos que hai moito máis nesta vida —engadiu De Montour, outra vez coa mesma soberbia de antes—, praceres que non podedes nin imaxinar e que, por suposto, non se atopan neste… sitio.

—Quedade cos vosos praceres —respondeu o xigante cun xesto de desagrado—, que só vos conduciron ata aquí e con grillóns. Eu polo menos son libre e vin pola miña vontade… máis ou menos. Pero deixade a cháchara dunha vez. Mirade. Xa estamos a chegar.

Ante os seus ollos, o camiño terminaba nunha pequena ponte de pedra. Seguiran o río Avia ata atopar o seu afluente, o Arenteiro, e logo cabalgaran en paralelo a esas augas a través dun curto camiño cara a Lalín que noutra época do ano frecuentaban carros cargados de viño do Ribeiro. Pero a finais de outono e coa luz do día desaparecendo entre as ramas, ninguén se arriscaba a internarse no bosque, onde o menos que podían atopar era unha cuadrilla de bandidos. Só aqueles dous xinetes estaban tan tolos ou lles corría tanta présa chegar a Pazos.

A ponte de pedra unía as dúas ladeiras cubertas de follaxe. Tiña tres arcos de distinta altura e unha leve inclinación de oeste a leste, construído en granito e sepulto polo musgo e as hedras. O seu aspecto naquel atardecer brumoso era frío, sólido e imperecedoiro. Chegábase ata el por medio dunha calzada empedrada que mostraba os mesmos séculos de antigüidade e o mesmo deixamento.

«Sen dúbida», pensou Lázaro, «tan só o paso constante das rodas dos carros evita que a vexetación o devore todo».

En efecto, as árbores próximas e as enredadeiras que rubían polos piares da ponte transmitían un ansia voraz de facerse con aquela construción e enviala ao inferno. A obra humana sobrevivira séculos naquel emprazamento e miles de pés e cascos atravesárana, pero sempre coa ameaza silenciosa do verde e o marrón. O xigante sentiu unha punzada fría, coma se un coloso de pedra estivese a contemplalo, inmóbil, eterno, máis poderoso aínda que o lento avance da hedra sobre a súa superficie. Eran contendentes dunha longa batalla na que os humanos non actuaban máis que como breves testemuñas. Ningunha vida podía compararse coa lonxevidade daqueles poderes primordiais: o verde e a pedra, a vexetación e o granito a través do tempo.

Pero máis se alarmou ao ver unha figura humana sobre a ponte. A metade de traxecto, plantado no centro xusto do camiño, erguíase un ancián. Estaba cuberto por unha túnica negra que facía que se mesturase coas sombras, de modo que, se non fose polo reflexo da luz apagada do sol sobre a corrente da auga, non adiviñaría a súa presenza. Estaba inmóbil coa cabeza baixa tapada por unha carapucha, mirando ao chan sen dicir palabra, pero o extremadamente fraco da súa figura e o seu aspecto canso traducían a súa avanzada idade.

Ao velo, o francés non puido dominar a curiosidade e esporeou á súa montura, esbozando un sorriso e chamando a berros a esa estraña aparición.

—Ola! Quen es? Vas en dirección a Pazos de Arenteiro, coma nós?

En cambio, Lázaro retivo ao seu cabalo e, de forma instintiva, desenvaiñou a espada e mirou en todas direccións. A súa vista afíxose rapidamente á escuridade que se estendía sobre o camiño, de forma que cravou a súa mirada na espesura do bosque, a dirección da que viñan e a beira contraria do río, sen que puidese distinguir ningunha ameaza. Pero un ancián nunca estaría só de noite naquel lugar. Por forza tiña que ser unha trampa.

De Montour alcanzou a ponte e seguiu avanzando sen dubidar. A aparición continuou firme no mesmo punto sen reaccionar á súa presenza. Pero entón xurdiu unha voz do seu corpo aparentemente fráxil e os xinetes paráronse no acto, pois non se trataba da voz dun ancián, senón máis ben do ouveo dun lobo salvaxe que utilizaba palabras humanas.

—Ven a min, gólem. O teu destino atópase nesta ponte. Non hai nada que poidas facer para escapar de min. Eu son o lobishome, o irmán de raza do loup–garou, ao que retés como prisioneiro. Libérao neste momento e concedereiche unha morte rápida. Non haberá máis advertencias.

O xigante supuxo que con aquelas palabras se refería a el, pero non entendía como o chamaba nin que clase de criatura se ocultaba baixo a carapucha. Aínda así, imaxinou que tiña que tratarse dun diaño que pretendía confundilo. Alí non había prisioneiros, polo menos abertamente, aínda que tampouco eran compañeiros de viaxe.

O francés, en cambio, deixou o cabalo e correu cara á aparición, que enseguida se retirou a túnica e mostrou un corpo masculino espido, de pel esbrancuxada chea de cicatrices violáceas. Apenas mostraba tecido muscular, senón pouco máis que un pano marmóreo pegado aos ósos e sucado de sinais de flaxelación. Con todo, o seu rostro non era humano en absoluto. Toda a súa cabeza tiña os trazos dun gran lobo de pelame negro, con fauces capaces de arrincar unha cabeza de raíz. Os seus ollos estaban dominados por un ansia de sangue e os seus cabeiros babexaban sobre o granito da ponte. De Montour quedou fascinado por aquela imaxe e no seu rostro debuxouse unha alegría inmensa, á vez que da súa garganta nacían unhas gargalladas bestiais.

—Si, meu irmán! Por fin alguén do meu pobo sacro ven a buscarme! O meu tempo de desterro terminou e poderei volver a casa xunto a ti.

O ancián deu uns pasos cara adiante e na súa man dereita brillou un anel dun metal estraño.

—Ven a min, loup–garou —oíuse no aire e nas súas cabezas, moito máis que na boca do lobo humano—. O feiticeiro logrou asasinar a todos os nosos irmáns de África, pero en cada recuncho da vella Europa hai un lobo coma ti que non será derrotado. Este é o primeiro día do noso novo imperio. Nunca máis os licanóidas seremos perseguidos. En diante reinaremos sobre o mundo desprezable dos humanos, que se converterán nos nosos servos.

Lázaro non se detivo por máis tempo. Comprendeu a maldade que aniñara naquela figura e que debía eliminala canto antes. Se o francés, como afirmaba, estaba posuído polo espírito dun antigo home lobo, do que ambos contaban que un gran feiticeiro lograra sometelo —quizais o propio Costranno, o secretario do rei de Castela?—, por que non pensar que aquela aparición fose un horror semellante? O lobishome sería algunha clase de parente daqueloutro lobo vindo de lonxe? Era factible, por tanto, que algún descendente do lendario rei Licaón atravesase a barreira dos séculos e tamén posuíse a un home mortal?

Empuñou a espada cunha rabia fría e un desprezo infinito cara a aquel diaño. Apurou ao seu cabalo e, cunha mirada xélida, cargou contra o home lobo que se erguía sobre a ponte. Os cascos resoaron audaces contra o granito do chan, batuxaron nos restos de auga e detivéronse de súpeto cando a besta ouveou dirixíndose a eles. A montura elevouse ao oílo e lanzou ao seu xinete polo aire. O xigante tivo que agarrarse ao peitoril da ponte para non saltar por encima e caer directamente á auga, e ese esforzo case lle dislocou un ombreiro.

Alzou a mirada para contemplar de novo ao seu inimigo, pero a imaxe que descubriu arrepiouno profundamente: o cabalo non saltara por medo, senón que xacía no chan coa garganta aberta dunha poutada e a cabeza colgando. O sangue manchaba a ponte, a cabeza do lobo e o corpo do ancián que tiña ante si. As súas mans estaban a converterse en garras e polo chan rodou o anel que antes lucira nun dedo. Tratábase dun selo de enorme tamaño no que aparecía gravada unha estrela de David.

Nese momento, unha luz iluminou a conciencia de Lázaro: era o anel de Salomón, co que dicía a lenda que o gran rei controlaba aos diaños do inferno. Por tanto, o home lobo co que estaba a combater non podía tratarse de ninguén máis que de frei Marcos de Boborás, o posuidor dese anel. Un calafrío percorreulle as costas. Un dos maiores sabios da Igrexa, e a quen el amaba como a un pai, sucumbira á maldade do diaño. Un ancián que loitara en guerras santas, coñecera o poder e nunca se corrompera. Entón, quen eran os licaónidas para facer algo así? A que clase de atrocidade debía enfrontarse?

Lembrou por un momento como ese home o coidara durante anos e que agora ese esforzo quedaría en nada. Todo o ben que fixera na súa longa vida de entrega e sacrificio reduciuse a unha sede de sangue maléfica, coma se a mancha da ferida borrase calquera acto previo.

Sen pensar nada máis, lanzouse de novo ao ataque e afundiu a espada no peito da besta. Logo recuperou a folla e volveuno facer en numerosas ocasións, o que encheu as súas mans dun sangue denso e escuro. O home lobo ruxiu encolerizado, pero non pareceu notar as feridas máis que uns instantes. No momento en que o xigante tiraba da súa arma para asestar un novo golpe, a besta aproveitou a inercia para saltar cara a el e arrincarlle os ollos. A gadoupa voou ata á súa cara e a punto estivo de cegalo, de non ser por un movemento instintivo que lle fixo agacharse no último momento. O golpe botoulle a cabeza cara atrás e rachoulle profundamente o coiro cabeludo.

Un suspiro máis tarde tiña encima aquelas fauces monstruosas, que buscaban a súa garganta. Logrou apartalas coa empuñadura da súa espada, pero soubo que non ía durar moito máis. As garras afundíronse nos seus costados, rabuñaron a carne e a punto estiveron de abrirlle o abdome.

Estaba perdido. Non podía vencer a unha monstruosidade semellante, que o superaba en forza, velocidade e decisión. Era unha cuestión de tempo que quedase esgotado e algún deses golpes ou desas dentadas resultasen fatais. Ou quizais bastase coa enorme cantidade de sangue que estaba a perder xa pola cabeza e o peito, que non tardaría en facerlle perder o sentido.

Se quería sobrevivir, tiña que actuar de inmediato. Un impulso salvaxe empezou a crecer na súa garganta, un lume que ardía nos seus músculos e toleaba a súa mente. Durante o tempo dunha respiración, deixou de ser un individuo civilizado e converteuse nun animal idéntico ao home lobo, coa súa mesma sede de sangue e os seus nulos escrúpulos. Esqueceu os elevados principios nos que crera ata entón e buscou matar por calquera medio, consciente de que era unha vida por outra, de que estaba obrigado a matar para non morrer.

De forma automática levou a man esquerda ao cinto, desenvaiñou a daga con  empuñadura de serpe e afundiuna nun ollo da besta. Quixo profundar e chegar ao que lle servise de cerebro, pero esta apartouse cabeceando e arrincoulle a daga da man. Tropezou, tentou afastarse de quen a fería de verdade, pero non lle deu tempo a nada máis.

Lázaro non desaproveitou a ocasión e, nun só movemento, limpouse coa esquerda o sangue que lle cubría os ollos e trazou coa dereita un amplo arco de ferro e un tallo horizontal directo á garganta. Ao chegar desde o seu lado cego, o home lobo non puido apartarse a tempo. A folla cravouse no lado esquerdo do seu pescozo e profundou cortando músculos, veas e ósos. A figura cambaleouse coma se a golpease un furacán, dobrada pola ferida e sangrando de maneira profusa. A cabeza colgáballe dun modo artificial, coa columna rota e a traquea partida. Os seus membros recibiron unha sacudida eléctrica e caeron fláccidos, o que fixo que se derrubase coma se estivese composto de barro.

—Asasino!

De Montour lanzouse nese momento sobre el e propinoulle unha patada na tripa. Non era un home forte e estaba máis afeito enviar a outros a facer o traballo sucio, pero o xigante xa non estaba en condicións de seguir pelexando. As súas forzas evaporábanse rapidamente, as súas pernas fallaban e o golpe produciralle unha dor xorda. Talvez lle rompese algo por dentro, pois sentía que a súa conciencia cada vez controlaba menos o seu corpo. Sentou no chan e tentou respirar. Os seus costados apenas se movían, a súa man xa non era capaz de soster a espada. Os seus ollos voaban de forma caótica entre a besta, o francés, o peitoril, o chan… De súpeto, quedou embobado con algo brillante que xacía entre ambas figuras.

O anel. O anel de Salomón.

Coa súa última físgoa de conciencia, estirou un brazo máis aló das pernas de De Montour e agarrou o anel. Apenas se deu conta de poñerllo pero, nada máis sentilo no dedo, embargouno unha paz interior e unha tranquilidade polo que estaba a facer. A diferenza daqueles monstros, el era un fillo de Deus e estaba a cumprir Os seus desexos. Non proviña de Satán, como a néboa e a familia do rei Licaón, que atravesaba os séculos para corromper a homes bos.

Levantou a vista e, en metade dun fulgor brillante, distinguiu o rostro bonachón dun ancián de longos cabelos brancos decorados con pinturas azuis. Este dirixiuse a el con palabras de consolo e díxolle:

—Parabén, meu fillo. Venciches ao diaño, pero quizais iso non baste para salvar a túa alma. Debes coñecer a maldición do home lobo: se o matas na súa forma de besta, a irmandade dos licaónidas entrará no teu corpo, devorará a túa alma e ti tamén te transformarás en diaño. Así ocorreu comigo, frei Marcos de Boborás, cando caín de forma estúpida na trampa do lobishome e nin sequera o anel de Salomón foi suficiente para combatelo. Lograra tantos triunfos nesta vida contra seres como ese que, na miña arrogancia, crin que podería dominar a súa vontade. Pero foi moito máis forte ca min e convertinme na súa vítima. Fun un idiota. Ao final, só puiden guiar os seus pasos ata esta ponte… a ponte do Santo Sepulcro…

Como nun soño, viuno poñerse en pé e acariñar a pedra do peitoril, despois estirouse ata tocar algo que estaba gravado no arco.

—A Cruz do Santo Sepulcro… que ela me dea forzas para poder dicir algo máis, para iluminarte no teu camiño. Se o diaño veu a min, foi como pago polo que fixen en Ribadavia. A miña alma está corrupta por un pacto impío que levei a cabo e do que ti es o produto. Os ingleses asediaban a vila e non había saída para aquela pobre xente, de modo que aceptei condenarme eu a cambio de salvalos a eles. Con tal fin, viaxei ata o Finis Terrae, onde vendín a miña alma inmortal á maligna bruxa Orcavella, que dorme polos séculos baixo unha lápida que ela mesma construíu. Nesta terra antiga de Galicia, o mal descansa sen coñecer a paz da morte e ofrece o poder aos mortais a cambio de que se lancen ao pecado. Entón fixen que chegases ti, unha figura de roca para axudar ao pobo, un coloso ao que os xudeus recoñeceron como o gólem das súas lendas e ao que os cristiáns bautizaron como Lázaro. Comprendes, meu fillo? Non es un home, por moito que pretenderas selo durante estes anos, e… quizais nestes momentos iso poida ser certamente proveitoso.

O xigante mirouse as mans. Non… non, verdade? El sentíase un home. Sangraba como un home, rezaba a Deus como un home e pecaba da mesma maneira. Entón, aquel a quen amaba como a un pai estivera mentindo acerca da súa orixe? Esa historia de que o atopara nas leiras, só e espido, enmeigado por algunha razón que nunca descubrira. Era posible o que lle estaba contando, que o ancián condenara a súa alma a cambio de obter un defensor da terra, unha espada que se interpuxese na acción dos opresores?

Talvez por iso se sentía tan ligado a aquela rexión, a aqueles camiños, á propia montaña que lle dera a vida. E talvez por iso lembraba o asedio a Ribadavia como unha forma de vitoria, aínda que os nobres e os burgueses perdesen, pero as xentes sinxelas, ás que el defendía, salvaran a vida e a honra no momento máis duro que ían afrontar xamais.

Boh, que máis daba xa todo iso. Estaba a morrer. A súa vida, fóra natural ou creada, se lle estaba escapando e pronto o seu corpo sería campo de xogo para os fillos do rei Licaón. Non. Iso non. Esa idea queimoulle na garganta e atravesoulle o peito. Non podía consentilo. O seu corpo non se debía converter en instrumento de novas maldades, como ocorrera cos dous homes lobo. Non podía consentir que el fose o terceiro e o horror se desatase sobre a mesma pedra que agora estaba bañada polo seu sangue. Non, o mal tiña que acabar alí e nesa noite aciaga, sen máis contas pendentes. O sol non chegaría a ver a ningún dos que loitaban entón sobre a ponte do Santo Sepulcro.

E así, cun arranque de furia e dentes apertados, ergueuse sobre os seus costados feridos en mil sitios e farfallou:

—Meu pai… tampouco me queda moito tempo… dime: como podo vencelo?

—Ti tamén es unha criatura máxica, igual que o feiticeiro —respondeu—. Aproveita iso ao teu favor… Libera ao lobo… Libera ao home… Sepáraos e mata a cada un por separado. Só así poderás achar a paz na túa alma.

Lázaro asentiu cun ricto frenético e confiou todo o seu destino a esa última oportunidade. Quizais xa estaba morto, pero non ía entregar o seu corpo a un diaño dos tempos antigos. Sen darse conta nin como, logrou levantarse, agarrou ao francés cunha man e a fechadura do colar de submisión abriuse para el. Na mesma acción, agachouse e colocouno no pescozo da besta.

Non tiña a máis mínima idea de se habería de funcionar, de modo que o acompañou coa única oración que sabía:

—Pater noster, qui é in caelis,

sanctificetur Nomen Tuum,

adveniat Regnum Tuum,

fiat voluntas Tua,

sicut in caelo, et in terra.

Panem nostrum cotidianum dá nobis hodie

et dimitte nobis debita nostra,

sicut et nos dimittimus debitoribus nostris

et ne nos inducas in tentationem,

sede libera nola Malo.

A pesar da súa desconfianza, o encantamento do ferro actuou de xeito inmediato: a cabeza con forma de animal foise alisando, reducindo o seu tamaño, perdendo pelo e cabeiros e adquirindo finalmente o aspecto do ancián de longos cabelos brancos decorados de azul. E no seu rostro había un sorriso de paz infinita que aos poucos se foi diluíndo ata morrer. Os ollos volvéronse vidrosos, a cabeza ladeouse e perdeu forza, e por último os seus beizos debuxaron unha palabra que non chegaron a pronunciar, xa que non quedaba aire na traquea para poder formar unha voz, pero que o xigante comprendeu ao momento:

«Grazas».

E soubo que frei Marcos de Boborás atopara ao seu Deus.

Despois virouse cara a De Montour, que, por primeira vez en moito tempo, estaba libre. El mesmo víase conmocionado polo feito de non levar a presa na súa garganta. Tremeu, mirou cara arriba e descubriu outra vez a lúa chea, coma se levase moito tempo sen contemplar a súa cara. Sorriu, embargado por esa imaxe, que se convertera no motor da súa vida.

—Non! —gritoulle Lázaro—. Non tes por que recaer. Viviches libre da maldición mentres levabas o colar. Agora é o teu momento de elixir: queres ser un home ou un lobo? Queres unha vida mortal ou unha existencia maldita por culpa de poderes antigos aos que non lles importamos ningún de nós?

O francés fitouno, cada vez máis crecido, máis riseiro, máis pletórico de enerxía  maligna. Os seus ollos íanse volvendo máis salvaxes, a súa boca máis cruel e os seus músculos máis capaces de esnaquizar a un inimigo dunha soa poutada.

O xigante emitiu un suspiro resignado.

—De Montour… barón… vou morrer en breve. Non durarei moito con estas feridas. Agora só me mantén vivo a maxia do anel, pero sinto que mesmo iso abandóname xa. Déixame conservar a esperanza. Elixe un camiño digno, elixe ser quen eras e non quen quere Licaón. Elixe por ti mesmo esta vez, porque frei Marcos demostrou que é posible.

Ambos se miraron durante un só instante que pareceu durar unha eternidade. Pasado ese tempo, o francés abriu moito a boca e os seus cabeiros empezaron a alongarse e a volverse apuntados. Entón Lázaro arrincou a daga que asomaba dun dos ollos do ancián e cravouna con forza na súa garganta, ata o punto de atravesar o pescozo ao completo, coarse polo espazo entre dúas vértebras e segar a medula.

O impacto foi rápido e brutal. De Montour quedou morto no acto, aínda coa mesma expresión de triunfo na mirada. Non lle dera tempo a converterse en besta, pero os seus ollos xa non se correspondían cos dun ser humano.

O xigante asumiu que todo chegara ao seu fin. O corpo non lle respondía máis. O seu sangue bañaba a ponte xunto á dos outros, que foran os seus aliados e inimigos de forma alternativa. Ao final de todo, o francés non conseguira vencer a maldición, e iso que percorrera medio mundo para facelo posible. Pero Lázaro entendeu nese momento que a maldición do home lobo non recaía na parte do lobo, senón na do home. E iso era o que diferenciara a morte de ambos.

Cun último esforzo, achegouse ao peitoril e tocou a cruz que dera forzas ao de Boborás para facer fronte ao diaño. A Cruz do Santo Sepulcro… a ponte do Santo Sepulcro… Mirou os dous corpos e pareceulle oportuno que descansasen nun lugar con ese nome. El era o único que sobraba nesa representación. Comprendera que non era un home, senón unha aparición tan antinatural como os licaónidas, como os trasnos e os diaños burleiros aos que se enfrontara tantas veces nos camiños. Xa non pertencía a lugar sacro, senón á barbarie, ao salvaxismo do mundo natural. Á nada. Ao infinito.

Respirou fondo, pechou os ollos e saltou por encima do peitoril. As augas xélidas do río Arenteiro recibírono con alegría no momento preciso en que Lázaro deixaba de sentir dor algunha.

(As imaxes desta páxina foron obtidas de Pixabay e Galicia Máxica)

REFERENCIAS

1. No ano 1386, Xoán de Gante, duque de Lancaster, desembarcou na Coruña xunto á súa esposa, Constanza —filla do defunto Pedro I o Cruel, rei de Castela—. Pretendían facer valer os seus dereitos sucesorios fronte ao outro pretendente ao trono castelán, Xoán, fillo de Enrique II. Para iso, o duque de Lancaster avanzou polo sur de Galicia, asinou unha alianza co rei de Portugal e estableceu unha corte provisional na cidade de Ourense. Entre as súas moitas accións de guerra para demostrar do que era capaz estivo un longo asedio á vila de Ribadavia no que os seus habitantes se defenderon con valentía e decoro. Finalmente a vitoria foi dos ingleses e o duque de Lancaster mantivo o seu dominio sobre Ribadavia durante nove meses ata que asinou en 1388 o chamado acordo de Baiona, polo que traizoaba as súas promesas anteriores co rei de Portugal e acordaba a voda entre a súa filla Catalina e Enrique, fillo de Xoán de Castela. Os mozos foron nomeados Príncipes de Asturias —título que desde ese momento levaría sempre o herdeiro ao trono—, e tras ese pacto o duque de Lancaster abandonou Galicia deixando tras de si morte e saqueo, como ben puideron testemuñar as xentes de Ribadavia.